Bint

Het boek Bint, geschreven door F. Bordewijk in 1931, behoort tot de literaire stroming genaamd de Nieuwe Zakelijkheid. Dit was een stroming die heerste van 1923 tot 1933. Het werd geïntroduceerd door G.F. Hartlaub bij de tentoonstelling ‘Neue Sachlichkeit: Deutsche Malerei nach dem Expressionismus’.
Een kenmerk van deze stroming was de strakke vormgeving van de proza. De teksten hoorden zakelijk en ‘to the point’ te zijn. Er werd geen gebruik gemaakt van omschrijvende formuleringen en bijvoeglijke naamwoorden om het verhaal zo vlot mogelijk te vertellen. Dit zie je erg terug in Bint. De tekst is opgemaakt uit korte zinnen en korte dialogen. Dit gaf mij het gevoel dat Bordewijk het verhaal niet uitgebreid wilde vertellen. Dit blijkt ook wel uit het gering aantal pagina’s waaruit het boek bestaat, namelijk slechts 76. In het onderstaande citaat is goed te zien hoe kort de zinnen in het boek zijn.

       “Hij was tevreden. In de leraarskamer ging hij voor het raam staan. Schaarse individuen waaiden over het plein. De wind keilde grote losse droppen. Vlagen fabrieksroet sloegen neer, van ergens, en uiteen.” (Bladzijde 84)

Ook worden door het ontbreken van bijvoeglijke naamwoorden de gevoelens van de personages niet duidelijk. Dit is tevens een ander kenmerk van de Nieuwe Zakelijkheid. Zaken worden simpel beschreven maar wat een personage daarvan vindt of hoe hij zich erbij voelt blijft onbekend. Een goed voorbeeld hiervoor is Bint, het hoofdpersonage van het boek. Bint is de directeur van de school waar het verhaal zich grotendeels afspeelt. Hoe Bint zich gedroeg wordt goed geschreven.

   “Terzijde van de hal stond reeds de directeur op de drempel, droog, rietmager, kaarsrecht. Hij keek door een bril van bloed. Zijn blik was gering. Zijn kin was geslepen tot een bokkebaard van  grijs. Zijn knookhand bood geen druk, maar wat blinkends. (…) De directeur trad recht, snel, licht door de gangen van het gebouw dat lag om het hof.” (Bladzijde 78)

Bint wilt discipline en is een echte heerser op de school. Dit is vrij ongebruikelijk en ook best onacceptabel in het echte leven. Als lezer zou je daarom wel willen weten wat de redenen zijn voor Bint om zijn school zo te besturen, maar dit wordt doordat de gevoelens niet worden beschreven totaal niet duidelijk.

De stijl van proza uit de Nieuwe Zakelijkheid was een reportagestijl. Beelden werden snel gewisseld en direct naast elkaar geplaatst. Dit komt ook veel voor in dit boekje van Bordewijk. Hierdoor kom je als lezer nooit volledig in het verhaal en raak je snel afgeleid. Daarnaast beschreven de aanhangers van de Nieuwe Zakelijkheid alledaagse onderwerpen en gebeurtenissen en ook dit deed Bordewijk. In Bint gebeuren er nauwelijks spannende dingen. Het is een verhaal over een simpel leven op een school in de jaren ’30. Bordewijk wilde waarschijnlijk iets schrijven over het schoolsysteem.